TBMM Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder’in aort damarında yaşanan yırtılma, bu ölümcül hastalığın risklerini bir kez daha gündeme taşıdı. 10 saatlik ameliyatın ardından yoğun bakıma alınan Önder’in durumu, aort yırtılmasının ciddiyetini gözler önüne serdi. Medipol Mega Üniversite Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bilal Boztosun, hastalığın belirtileri, risk faktörleri ve korunma yolları hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Aort: Vücudun Ana Kan Yolu
Prof. Dr. Boztosun, aort damarının kalpten çıkarak tüm organlara kan taşıyan ana damar olduğunu vurguladı: “Aort, beyinden böbreklere, kollardan bacaklara kadar hayati organları besler. Bu damarda oluşan bir yırtılma, ciddi hayati riskler doğurur. Aort genişlemesi genellikle sessiz ilerler, ancak fark edilmezse ağır sonuçlara yol açabilir.”
Erkeklerde 3 cm Üzeri Riskli
Aort damarındaki genişlemenin tehlikeli seviyelere ulaşabileceğini belirten Boztosun, “Erkeklerde 3 cm üzerindeki genişlemeler dikkatle takip edilmeli. 5,5 cm’ye ulaşıldığında genellikle ameliyat gerekir. Ancak damarın büyüme hızı daha kritik. Hızlı genişleyen damarlarda, 5,5 cm beklenmeden müdahale şart” dedi.
Belirtiler Göz Ardı Edilmemeli
Prof. Dr. Boztosun, aort yırtılmasının belirtilerine dikkat çekti: “Sürekli göğüs veya sırt ağrısı, aort kapağında yapısal bozukluk veya kısa sürede ciddi genişleme varsa, hemen doktora başvurulmalı. Erken teşhis hayat kurtarır.” Sigara, yüksek tansiyon, obezite, diyabet ve yüksek kolesterolün genişlemeyi hızlandırdığını belirten Boztosun, bu faktörlerin kontrol altına alınmasının damar sağlığını koruduğunu vurguladı.
Genetik Faktörler ve Önder’in Durumu
Sırrı Süreyya Önder’in sağlık sürecine değinen Boztosun, “Önder’in aortunda 4,6 cm’lik bir genişleme vardı ve bu, yakın takip gerektiriyordu. Stresli bir dönem geçirmesi durumu tetiklemiş olabilir. Ailesinde benzer hastalık öyküsü olanlar veya romatolojik hastalığı bulunanlar özellikle dikkatli olmalı. Bazı hastalarda 4,6-4,9 cm gibi değerlerde bile yırtılma görülebiliyor” diye konuştu.
Yırtılmanın Organlara Etkisi
Aort yırtılmasının hangi organa yayıldığına bağlı olarak farklı sorunlar ortaya çıktığını ifade eden Boztosun, “Yırtılma şah damarına ulaşırsa bilinç kaybı, böbreklere giderse böbrek yetmezliği, kol veya bacağa ilerlerse bu organların işlevleri bozulur. Hedef, yırtılmayı tamamen önlemek” dedi.
İlk 24 Saat Hayati Önemde
Aort yırtılması sonrası ilk 24 saatin kritik olduğunu vurgulayan Boztosun, “Ameliyat süreci uzun ve hassas. Ancak bu kritik eşiğin aşılması, hastanın iyileşme şansını artırır. İyileşme birkaç hafta sürebilir, ama öncelik bu ilk dönemi geçmek” şeklinde konuştu.
Aort yırtılması, erken teşhis ve doğru müdahaleyle önlenebilir bir tehlike olarak dikkat çekiyor.